Czym są różnice kursowe?

Różnice kursowe to różnica w wartościach transakcji lub aktywów/pasywów, które wynikają z ich przeliczania z walut obcych na walutę krajową przy użyciu różnych kursów walutowych. Powstają one na skutek zmian w kursach walut, co może mieć wpływ na wartość operacji gospodarczych, takich jak sprzedaż, zakup, wpłata należności lub spłata zobowiązań.

Różnice kursowe mogą być dodatnie lub ujemne:

● Dodatnie różnice kursowe – powstają, gdy wartość otrzymanej zapłaty (lub kosztu) w dniu realizacji jest wyższa (lub niższa) niż wartość początkowa z dnia wystawienia faktury. W przypadku sprzedaży dodatnia różnica kursowa jest przychodem, a w przypadku zakupu stanowi koszt zmniejszający się.

Przykład:
Firma sprzedaje towar za 1000 USD po kursie 4,0 PLN/USD, co daje 4000 zł. Zapłata następuje po kursie 4,1 PLN/USD, co daje 4100 zł. Powstaje dodatnia różnica kursowa w wysokości 100 zł.

Firma kupuje towar za 1000 USD po kursie 4,1 PLN/USD, co daje 4100 zł. Zapłata następuje po kursie 4,0 PLN/USD, co daje 4000 zł. Powstaje dodatnia różnica kursowa w wysokości 100 zł.

● Ujemne różnice kursowe – powstają, gdy wartość otrzymanej zapłaty (lub kosztu) w dniu realizacji jest niższa (lub wyższa) niż wartość początkowa z dnia wystawienia faktury. W przypadku sprzedaży ujemna różnica kursowa jest kosztem, przy zakupie z kolei stanowi koszt zwiększający się.

Przykład:
Firma sprzedaje towar za 1000 USD po kursie 4,1 PLN/USD, co daje 4100 zł. Zapłata następuje po kursie 4,0 PLN/USD, co daje 4000 zł. Powstaje ujemna różnica kursowa w wysokości 100 zł.

Firma kupuje towar za 1000 USD po kursie 4,0 PLN/USD, co daje 4000 zł. Zapłata następuje po kursie 4,1 PLN/USD, co daje 4100 zł. Powstaje ujemna różnica kursowa w wysokości 100 zł.

Jakie są metody rozliczania różnic kursowych?

Istnieją dwie główne metody rozliczania różnic kursowych: bilansowa (rachunkowa) i podatkowa. Podejścia te różnią się zakresem uwzględnianych różnic kursowych oraz wymogami formalnymi:

● Metoda bilansowa – uwzględnia wszystkie różnice kursowe, zarówno zrealizowane, jak i niezrealizowane, wynikające z wyceny aktywów i pasywów w walucie obcej. Musi być stosowana przez okres nie krótszy niż trzy lata podatkowe, a sprawozdania finansowe powinny być badane przez biegłego rewidenta.

● Metoda podatkowa – uwzględnia tylko zrealizowane różnice kursowe, które powstają w związku z transakcjami gospodarczymi, takimi jak sprzedaż, zakup, kredyty i pożyczki. Jest obligatoryjna dla podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów.

Podatnicy prowadzący księgi rachunkowe mogą wybrać dowolne z tych dwóch rozwiązań, natomiast ci, którzy ich nie prowadzą, muszą stosować metodę podatkową. Wybór metody bilansowej wymaga zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego, a korzyścią jest zmniejszenie nakładu administracyjnego przy obliczaniu podstawy opodatkowania.

Jak księgować różnice kursowe w KPiR?

Różnice kursowe w podatkowej księdze przychodów i rozchodów (KPiR) są księgowane pod datą ich zrealizowania. Dodatnie różnice kursowe wpisuje się w kolumnie 8 jako „Pozostałe przychody”, a ujemne w kolumnie 13 jako „Pozostałe wydatki”. Zapisów dokonuje się w odrębnych pozycjach księgi, pod datą powstania każdej różnicy kursowej. Różnice powinny być udokumentowane odrębnymi dowodami księgowymi zawierającymi niezbędne dane.