Rentowność biznesu – jak ją mierzyć?

Rentowność biznesu to wskaźnik mierzący efektywność ekonomiczną przedsiębiorstwa. Innymi słowy, jest miarą, która określa, jak dobrze firma wykorzystuje swoje zasoby do generowania zysku. Istnieje wiele sposobów oceny rentowności biznesu. Do powszechnie wykorzystywanych wskaźników rentowności zaliczają się m.in.:

1. Rentowność brutto – to metoda oceny rentowności, która porównuje zysk brutto przedsiębiorstwa do jego przychodów operacyjnych. Wskaźnik ten określa, jaka część przychodów organizacji jest przekształcana w zysk brutto.
2. Rentowność netto – mierzy zysk netto w stosunku do przychodów podmiotu. Wskaźnik ten uwzględnia wszystkie koszty działalności, które wpływają na finalny zysk przedsiębiorstwa.
3. Rentowność operacyjna – to miara zysku przedsiębiorstwa przed odliczeniem odsetek i podatków. Wskaźnik ten ocenia wydajność operacyjną firmy, pokazując jej zdolność do generowania zysków bez uwzględniania kosztów finansowych.
4. Rentowność aktywów – mierzy zdolność firmy do wykorzystania swoich aktywów w celu generowania zysku. Im wyższy wskaźnik rentowności aktywów, tym efektywniejsze wykorzystanie zasobów przedsiębiorstwa.

Powszechnie stosowaną metodą oceny rentowności, rozkładającą wskaźniki rentowności na kilka składowych, jest metoda Du Ponta, znana również jako analiza piramidalna Du Ponta.

Piramida Du Ponta – istota i założenia

Analiza Du Ponta została opracowana przez firmę Du Pont Corporation w latach 20. XX wieku i jest powszechnie stosowana do dziś. Schemat Du Ponta składa się z trzech głównych składników: marży ze sprzedaży, rotacji aktywów oraz dźwigni finansowej. Każdy z tych składników odzwierciedla różne aspekty rentowności przedsiębiorstwa i pozwala na analizę ich wpływu na ogólną rentowność podmiotu.

Pierwszym składnikiem schematu Du Ponta jest marża ze sprzedaży. To różnica między przychodami ze sprzedaży a kosztami związanymi z produkcją i sprzedażą. Wartość tego składnika jest istotna, ponieważ pokazuje, jak skutecznie przedsiębiorstwo zarządza swoimi kosztami. Wyższa marża jest więc jednoznaczna z większą efektywnością w zarządzaniu kosztami, a co za tym idzie – wyższą rentownością.

Kolejnym składnikiem analizy Du Ponta jest rotacja aktywów. Mierzy ona, jak skutecznie przedsiębiorstwo wykorzystuje swoje zasoby do generowania przychodów. Wysoka rotacja aktywów oznacza, że przedsiębiorstwo jest w stanie generować większe przychody przy mniejszym zaangażowaniu kapitału. Zwiększenie rotacji firma może osiągnąć chociażby poprzez skrócenie cyklu produkcyjnego lub lepsze zarządzanie zapasami.

Ostatnim składnikiem schematu Du Ponta jest dźwignia finansowa. Dźwignia finansowa odnosi się do stosunku długu do kapitału własnego w strukturze finansowej przedsiębiorstwa. Wysoka dźwignia finansowa oznacza, że przedsiębiorstwo chętnie korzysta z obcego kapitału. Pozwala to wprawdzie na szybki rozwój, ale jednocześnie może negatywnie wpływać na rentowność firmy, z uwagi na wysoki koszt obsługi długu. Niezwykle ważne jest tu znalezienie optymalnego poziomu dźwigni finansowej, który umożliwi maksymalizację rentowności.

Zastosowanie metody Du Ponta

Wykorzystanie schematu rozkładu rentowności biznesu Du Ponta pozwala na szybką identyfikację obszarów, w których przedsiębiorstwo może poprawić swoją rentowność. Przykładowo, jeżeli marża ze sprzedaży jest niska, można rozważyć optymalizację kosztów produkcji lub podniesienie cen. Jeśli to rotacja aktywów okazuje się niska, firma może doskonalić procesy produkcyjne, proces zarządzania zapasami czy też wykorzystywaną strategię marketingową. Co z dźwignią finansową? Jeżeli jest zbyt wysoka, należy rozważyć restrukturyzację w obszarze finansów lub zmniejszenie zadłużenia.

Warto zauważyć, że analiza Du Ponta pozwala także na porównanie rentowności przedsiębiorstwa z konkurencją. Porównywanie różnych składników rentowności między firmami może pomóc w identyfikacji mocnych i słabych stron przedsiębiorstwa oraz w określeniu obszarów, w których można osiągnąć przewagę konkurencyjną.