Działalność na KRUS-ie – czy to możliwe?

Obowiązujące przepisy prawa przewidują dla rolników, odprowadzających składki do KRUS-u, możliwość zarejestrowania działalności gospodarczej lub nawiązania współpracy przy jej prowadzeniu, bez konieczności odprowadzania składek do ZUS-u. W praktyce oznacza to możliwość jednoczesnego prowadzenia gospodarstwa rolnego oraz działalności gospodarczej i odprowadzania składek wyłącznie do KRUS-u.

Skorzystanie z takiej możliwości wiąże się jednak ze spełnieniem pewnych warunków. By zachować prawo do ubezpieczenia w KRUS-ie, rolnik:

● musi być ubezpieczony w KRUS-ie przez co najmniej 3 lata w pełnym zakresie, i jednocześnie dalej prowadzić działalność rolniczą lub pracować w gospodarstwie rolnym o powierzchni powyżej 1 ha przeliczeniowego lub z działem specjalnym w rozumieniu przepisów ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników;

● musi złożyć oświadczenie o kontynuowaniu ubezpieczenia w KRUS-ie w ciągu 14 dni od rozpoczęcia działalności lub współpracy przy takiej działalności;

● nie może być pracownikiem ani pozostawać w stosunku służbowym;

● nie może mieć ustalonego prawa do emerytury, renty lub świadczeń z ubezpieczeń społecznych;

● nie może przekraczać limitów ustalonych w przepisach – kwota podatku od przychodów z działalności gospodarczej za poprzedni rok podatkowy (o ile była już prowadzona) nie może przekraczać tzw. kwoty granicznej.

Działalność na KRUS-ie – limit

Kwota graniczna należnego podatku dochodowego od przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej jest waloryzowana każdego roku. Ogłasza się ją w formie obwieszczenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W 2024 roku kwota graniczna wynosi 4358 zł.

Jakie składki na KRUS płaci przedsiębiorca?

Spełnienie warunków zachowania ubezpieczenia w KRUS-ie pozwala na kontynuowanie odprowadzania składek na dotychczasowych zasadach. Z uwagi na możliwość generowania dodatkowych dochodów, rolnicy, którzy łączą prowadzenie gospodarstwa rolnego z działalnością gospodarczą, zobowiązani są do odprowadzania wyższych składek.

Ile wynoszą koszty działalności na KRUS-ie? Rolnik, który jednocześnie prowadzi działalność gospodarczą, zobowiązany jest do płacenia:

● miesięcznej składki podstawowej na ubezpieczenie emerytalno-rentowe w podwójnej wysokości;

● składek na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie w pojedynczej wysokości, a więc analogicznie, jak robią to pozostali ubezpieczeni, którzy nie prowadzą działalności gospodarczej.

Jak wynika z uchwały Nr 5 Rady Ubezpieczenia Społecznego Rolników z dnia 6 czerwca 2024 r., wysokość składki na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie rolnika wynosi w III kwartale 2024 roku 60 zł miesięcznie. Wysokość emerytury podstawowej wynosi z kolei 1602,86 zł, co skutkuje tym, że podstawowa miesięczna składka na ubezpieczenie emerytalno-rentowe w III kwartale 2024 r. to 160,00 zł. Rolnicy gospodarujący na areale powyżej 50 ha przeliczeniowych zobowiązani są do odprowadzania dodatkowych składek.

Założenie działalności gospodarczej na KRUS-ie – krok po kroku

Działalność rejestrowana przez rolnika nie różni się niczym od każdej innej działalności gospodarczej, co oznacza, że niezbędne do podjęcia kroki są dokładnie takie same jak w przypadku każdego przedsiębiorcy. Procedura w dużej mierze zależy od wybranej formy organizacyjnej. Dodatkowe formalności mogą się również wiązać z chęci skorzystania z różnych programów wsparcia czy dotacji.

Poza dopełnieniem niezbędnych formalności rejestracyjnych, rolnik musi pamiętać o konieczności zgłoszenia faktu rozpoczęcia prowadzenia działalności lub współpracy przy takiej działalności. Stosowne oświadczenie w KRUS-ie złożyć należy w terminie 14 dni. Brak dopełnienia tego obowiązku uniemożliwi zachowanie prawa do ubezpieczenia w KRUS-ie.