Udostępnij:
18-03-2025

Jakimi stawkami amortyzować środki trwałe?

: Stawki amortyzacji są istotnym czynnikiem w zarządzaniu kosztami firm, ponieważ wpływają na wysokość odpisów amortyzacyjnych, a tym samym na wyniki finansowe przedsiębiorstwa. Właściwa stawka amortyzacji pozwala na optymalne rozłożenie kosztów zużycia w czasie, ale jak robić to dobrze? W jaki sposób ustalić stawkę amortyzacji dla konkretnego środka trwałego? Jakie konsekwencje podatkowe niesie ze sobą zastosowanie niewłaściwej stawki?

Jak ustalić właściwą stawkę amortyzacji dla środka trwałego?


Ustalenie właściwej stawki amortyzacji dla środka trwałego zaczyna się od przyporządkowania go do odpowiedniej grupy w klasyfikacji środków trwałych (KŚT). Następnie wybiera się stawkę z wykazu stawek amortyzacyjnych, który jest załącznikiem do ustawy o podatku dochodowym. W niektórych przypadkach, np. dla używanych środków trwałych, możliwe jest ustalenie indywidualnej stawki amortyzacyjnej, która może wynosić od 20% do 50% w zależności od wartości początkowej środka trwałego.

Czym różni się amortyzacja liniowa od degresywnej?


Amortyzacja liniowa i degresywna to dwie różne metody rozkładania w czasie kosztów związanych ze zużywaniem się środków trwałych. Główne różnice między nimi dotyczą sposobu rozłożenia odpisów amortyzacyjnych oraz założeń co do zużycia środka trwałego:

Amortyzacja liniowa – zakłada równomierne rozłożenie wartości początkowej środka trwałego przez cały okres jego użytkowania, co oznacza, że odpisy amortyzacyjne w każdym roku są takie same.

Amortyzacja degresywna – polega na dokonywaniu wyższych odpisów w początkowych latach użytkowania i ich stopniowym zmniejszaniu. Metoda ta jest często stosowana dla środków trwałych, które ulegają szybszemu zużyciu na początku okresu użytkowania, takich jak maszyny i urządzenia. W momencie, gdy roczne odpisy degresywne stają się mniejsze niż liniowe, konieczne jest przejście na metodę liniową, w celu dokończenia amortyzacji środka trwałego.

Kiedy można zastosować indywidualną stawkę amortyzacji?


Obowiązujące przepisy pozwalają przedsiębiorcom na stosowanie również indywidualnej stawki amortyzacyjnej. Jest ona ustalana dla używanych lub ulepszonych środków trwałych, po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji danego podatnika. Stawka ta może być ustalona w zależności od wartości początkowej środka trwałego i wynosić do 50% dla wartości do 25000 zł, 33,33% dla wartości od 25000 do 50000 zł i do 20% dla wartości powyżej 50000 zł.

Można ją stosować, jeśli środki trwałe były używane przez okres co najmniej 6 miesięcy przed nabyciem przez podatnika. Indywidualna stawka amortyzacji umożliwia przyspieszenie rozliczania kosztów inwestycyjnych w kosztach podatkowych.


amortyzacja środków trwałych





Jakie są konsekwencje błędnego ustalenia stawki amortyzacji?


Błędne ustalenie stawki amortyzacji może skutkować zawyżeniem lub zaniżeniem kosztów uzyskania przychodów, co wpływa na wysokość zobowiązania podatkowego. W przypadku zawyżenia kosztów zobowiązanie podatkowe jest zaniżone, natomiast zaniżenie kosztów prowadzi do jego zwiększenia. Aby skorygować błąd, konieczne jest ponowne wyliczenie odpisów amortyzacyjnych w okresie, w którym zostały one ujęte w kosztach podatkowych, oraz złożenie korekty zeznania rocznego. Powinna ona uwzględniać ewentualne odsetki za zwłokę, jeśli zobowiązanie podatkowe nie uległo przedawnieniu.

Czy można zmienić stawkę amortyzacji w trakcie użytkowania środka trwałego?


Przepisy podatkowe przewidują możliwość zmiany stawki amortyzacji dla konkretnego środka trwałego, jednak może to być zastosowane tylko od początku nowego roku podatkowego. Podatnik ma prawo zarówno do obniżenia, jak i podwyższenia stawki amortyzacyjnej dla poszczególnych środków trwałych, przy czym zmiany te należy wprowadzać albo od miesiąca, w którym środek trwały został wprowadzony do ewidencji, albo od pierwszego miesiąca kolejnego roku podatkowego.

Ważne jest, by zmiany te były zgodne z obowiązującymi stawkami określonymi w wykazie stawek amortyzacyjnych.