Kto jest w zerowej grupie podatkowej?

Polskie przepisy podatkowe przewidują istnienie trzech grup podatkowych, tj. I, II i III. W zależności do tego, do której grupy podatkowej  należy nabywca darowizny, inna będzie kwota wolna od podatku oraz stawki podatku przewidziane dla kwot przewyższających ustalone limity.

W wielu systemach podatkowych, w tym w polskim, darowizny od najbliższych pod pewnymi warunkami mogą być zwolnione z podatku. Oznacza to, że obdarowany nie musi płacić podatku od otrzymanej darowizny, nawet jeśli przewyższa ona kwotę wolną od podatku.

Podstawowym warunkiem zwolnienia z podatku jest bliski stopień pokrewieństwa darczyńcy i obdarowanego. Najbliższą rodzinę często określa się jako grupę 0. Funkcjonuje ona w ramach I grupy podatkowej i obejmuje:

● małżonka;

● zstępnych (dzieci, wnuki, prawnuki);

● wstępnych (rodziców, dziadków, pradziadków);

● rodzeństwo;

● pasierbów;

● ojczyma;

● macochę.


Do I grupy podatkowej należą również teściowie, zięciowie i synowe, jednak zostali oni wykluczeni z grupy 0. Oznacza to, że otrzymanie pieniędzy od teściów nie pozwoli na skorzystanie ze zwolnienia podatkowego.

Ile wynosi podatek od darowizny od najbliższych?

Jak zostało już wyjaśnione, grupa 0 funkcjonuje tak naprawdę w ramach I grupy podatkowej, co oznacza, że obowiązują dla niej warunki i limity, jakie ustawodawca przewidział dla I grupy. Kwoty wolne od podatku dla poszczególnych grup podatkowych zostały zaktualizowane 1 lipca 2023 roku i wynoszą obecnie:

● 36120 zł dla pierwszej grupy podatkowej;

● 27090 zł dla drugiej grupy podatkowej;

● 5733 zł dla trzeciej grupy podatkowej.

W praktyce oznacza to, że jeśli suma darowizn otrzymanych od jednej osoby na przestrzeni ostatnich 5 lat nie przekracza powyższych limitów, obdarowany nie ma obowiązku zgłaszania darowizny ani odprowadzania od niej podatku. Jeśli zaś limit zostanie przekroczony, od nadwyżki trzeba będzie odprowadzić stosowny podatek – jego wysokość również uzależniona jest od przynależności do poszczególnych grup. Najniższy jest w przypadku I grupy, a najwyższy – w III.

Jaki jest limit darowizny od rodziców?

Limit darowizny od rodziców wynosi obecnie 36120 zł. W tym miejscu należy jednak wspomnieć o zerowej grupie podatkowej i przewidzianym przez ustawodawcę zwolnieniu z podatku od najbliższych, niezależnie od kwoty darowizny. Przykładowo, jeśli rodzice chcą wspomóc dziecko w starcie w dorosłość i przekazać mu kwotę 100000 złotych na zakup pierwszego mieszkania, mogą to zrobić i to całkowicie bezkosztowo. O zwolnieniu z podatku decydować będą jednak szczegóły, których warto dopilnować.

O czym konkretnie mowa? Przekazywane w ramach grupy 0 darowizny będą zwolnione z podatku, jeśli obdarowany w ciągu 6 miesięcy zgłosi fakt otrzymania darowizny w urzędzie skarbowym (na formularzu SD-Z2), a sama darowizna zostanie przekazana na jego rachunek bankowy.
Jeśli zatem rodzice przekażą 100000 zł przelewem na rachunek bankowy syna lub córki, a obdarowany fakt ten odpowiednio udokumentuje i zgłosi w terminie w urzędzie skarbowym, operacja będzie całkowicie zwolniona z podatku. Jeżeli, zamiast na rachunek dziecka, środki zostaną przekazane na rachunek spółdzielni mieszkaniowej lub dewelopera, warunki zwolnienia nie zostaną spełnione i od nadwyżki (sumy przekraczającej kwotę wolną od podatku) trzeba będzie odprowadzić podatek od darowizny. Warto więc przed przekazaniem darowizny upewnić się, że zostanie to zrobione w sposób, który pozwoli skorzystać ze zwolnienia z podatku.