Dywersyfikacja z perspektywy inwestora i przedsiębiorcy

Pomnażanie majątku poprzez inwestowanie nie jest zadaniem łatwym. Wymaga sporej wiedzy, dobrego zrozumienia poszczególnych klas aktywów oraz umiejętności panowania nad emocjami. Warto również znać rynkowe reguły i zasady inwestowania, które pozwalają zminimalizować ryzyko i zwiększyć swoje szanse na zaprojektowanie zwycięskiej strategii inwestycyjnej.

Jedna z zasad, której warto przestrzegać przy budowie portfela inwestycyjnego, wskazuje na konieczność dywersyfikacji, czyli innymi słowy różnicowania. W myśl tej zasady inwestor powinien budować swój portfel w taki sposób, by czuć się komfortowo nawet w przypadku rynkowych zawirowań. Mowa zarówno o geograficznej dywersyfikacji inwestycji, jak i różnicowaniu samych klas aktywów. Instrumenty finansowe cechują się różnym poziomem ryzyka i odmiennym zachowaniem w trudnych czasach. Umiejętne ich dokładanie do portfela pozwoli stworzyć strategię, która będzie optymalnie dopasowana do indywidualnego apetytu inwestora na ryzyko.

Podobnych zasad powinien trzymać się również każdy przedsiębiorca. Uzależnianie się od jednego czy zaledwie kilku odbiorców lub dostawców niesie za sobą ogromne ryzyko. W przypadku wystąpienia problemów u jednego z nich zagrożone jest również sprawne funkcjonowanie prowadzonego przedsiębiorstwa. O dywersyfikacji pomyśleć powinni ponadto zarządzający podmiotami, które opierają swoje przychody na sprzedaży jednego produktu lub działający tylko na jednym rynku. Jakiekolwiek zmiany w zakresie potrzeb klientów, pojawienie się na rynku produktu lepszej klasy lub silnego konkurenta może w takiej sytuacji mocno naruszyć fundamenty funkcjonowania podmiotu.

Podstawowe rodzaje dywersyfikacji

Jedna z podstawowych klasyfikacji dywersyfikacji – autorstwa H.I. Ansoffa – wyróżnia cztery podstawowe jej rodzaje:

● dywersyfikacja horyzontalna – zakłada utrzymanie dotychczasowej grupy odbiorców i rozszerzenie aktualnej oferty produktowej – tj. wprowadzenie do sprzedaży zupełnie nowego produktu lub produktu uzupełniającego aktualną ofertę;

● dywersyfikacja koncentryczna – zakłada utrzymanie dotychczasowej technologii produkcji lub ewentualnie jej niewielką modyfikację w celu włączenia do oferty produktów wykraczających nieco poza aktualną branżę podmiotu;

● dywersyfikacja wertykalna (pionowa) – zakłada rozszerzenie działalności o fazę poprzednią lub następną – np. rozpoczęcie produkcji półproduktów, które następnie wykorzystywane są do produkcji właściwej (dywersyfikacja wertykalna w tył) lub rozszerzenie oferty o transport produktów (dywersyfikacja wertykalna w przód);

● dywersyfikacja konglomeratowa – zakłada rozszerzenie działalności w zupełnie nowym kierunku i skierowanie jej w kierunku całkowicie nowych odbiorców.

Nieco prostszy podział dywersyfikacji zaproponował L. Wrigley, który wyróżnił dwie podstawowe kategorie:

● dywersyfikacja pokrewna – rozszerzenie działalności w ramach aktualnych kompetencji i możliwości przedsiębiorstwa;

● dywersyfikacja niepokrewna – rozszerzenie działalności na zupełnie nowe kategorie produktów, które dla podmiotu są całkowicie nowe.

Strategia dywersyfikacji – dlaczego warto ją stosować?

Wdrożenie przez organizację strategii dywersyfikacji niesie za sobą szereg korzyści, jednak do najważniejszych niewątpliwie zaliczyć należy umocnienie rynkowej pozycji oraz zredukowanie niepotrzebnego ryzyka. To również szansa na bardziej efektywne wykorzystanie posiadanych zasobów i dynamiczny rozwój przedsiębiorstwa. Trzeba być jednak świadomym tego, że dywersyfikacja może również rodzić pewne trudności z zarządzaniem oraz ryzyko utraty dotychczasowej renomy i pozycji rynkowej.