Kwota wolna od podatku – czym jest i ile wynosi?

Kwota wolna od podatku to kwota dochodu, która zwolniona jest z obowiązku odprowadzenia od niej podatku dochodowego. Tyczy się ona zarówno przedsiębiorców, jak i pracowników – podatników korzystających ze skali podatkowej.

Zobrazujmy to na przykładzie.

Drobny przedsiębiorca, który uzyskał przychód na poziomie 45 000 złotych i jednocześnie poniósł koszty na poziomie 38 000 złotych, uzyskał dochód podlegający opodatkowaniu na poziomie 7 000 złotych. Dochód ten nie przekracza kwoty wolnej od podatku, dlatego też przedsiębiorca nie będzie zobowiązany do zapłacenia podatku dochodowego. Co więcej, podczas rocznego rozliczenia podatku (PIT-36) będzie mógł liczyć na zwrot wpłaconych zaliczek na podatek dochodowy.

Zgodnie z obowiązującymi dziś przepisami podatkowymi kwota wolna od podatku wynosi zaledwie 8 000 złotych. Przez to znajdujemy się na bardzo odległych pozycjach europejskiego rankingu. Daleko nam m.in. do Hiszpanii (5 500 euro), Włoch (8 000 euro) czy europejskiego lidera – Cypru (ponad 19 000 euro). Niekorzystnie wypadamy nie tylko w ujęciu kwotowym, które nie w pełni oddaje obraz sytuacji, lecz także w relacji kwoty wolnej od podatku do przeciętnego wynagrodzenia.

Czym jest kwota zmniejszająca podatek?

Podatnicy, rozliczający się skalą podatkową, uprawnieni są do korzystania z przewidzianej przez ustawę kwoty zmniejszającej podatek. Jest to kwota odliczana w rocznym zeznaniu podatkowym lub rocznym obliczeniu podatku.

Jej wysokość i sposób naliczania warunkuje wielkość dochodów:

a) 1 zł – 8000 zł > 1 360 zł 

b) 8001 zł – 13 000 zł > 1 360 zł pomniejszone o wynik równania 834 zł 88 gr × (podstawa obliczenia podatku – 8 000 zł) ÷ 5 000 zł

c) 13 001 zł – 85 528 zł  > 525,12 zł

d) 85 529 zł – 127 000 zł > 525,12 zł pomniejszone o wynik równania 525 zł 12 gr × (podstawa obliczenia podatku – 85 528 zł) ÷ 41 472 zł

e) 127 000 zł i więcej > brak kwoty zmniejszającej podatek

W przypadku podatników odprowadzających zaliczki na podatek kwotę zmniejszającą podatek oblicza się także w ciągu roku kalendarzowego. W takich przypadkach ustawodawca przewiduje dwa scenariusze. Jeśli dochód podatnika nie przekracza 85 528 zł, kwota zmniejszająca podatek wynosi 525,12 zł, jeśli dochód jest wyższy, nie stosuje się kwoty zmniejszającej podatek.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nakłada na płatnika obowiązek zmniejszania zaliczki o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, pod warunkiem że złoży on odpowiednie oświadczenie (PIT-2). Miesięczna wartość kwoty zmniejszającej podatek wynosi wówczas 43,76 zł.

Ile wynosi kwota wolna od podatku?

Obecnie kwota wolna od podatku wynosi 8 000 zł, jednak wiele wskazuje na to, że już w przyszłym roku zostanie ona istotnie zwiększona. Według rządowych zapowiedzi ma ona wynieść w 2022 roku 30 000 złotych, co niewątpliwie korzystnie wpłynie na nasze portfele.

Odczują to przede wszystkim osoby, które obecnie zarabiają najmniej. W przypadku podatników uzyskujących minimalne wynagrodzenie (2 800 zł brutto), 17% podatek należy aktualnie odprowadzić od nadwyżki ponad 8 000 zł, co przekłada się na obciążenie podatkowe w wysokości ponad 4 000 zł. Wprowadzenie kwoty wolnej od podatku na poziomie 30 000 zł zredukuje należny podatek do zaledwie kilkuset złotych, gdyż niemal cały roczny dochód podatnika będzie objęty zwolnieniem. Miesięczna kwota zmniejszająca podatek wzrośnie docelowo z 43,76 zł do 425 zł, dzięki czemu w kieszeni podatnika pozostanie 381,24 zł.