07-12-2021
Cesja, cedent i cesjonariusz – co kryje się pod tymi pojęciami?
Cesja wierzytelności to pojęcie, które dla wielu przedsiębiorców jest dość tajemnicze. Okazuje się jednak, że z cesją wierzytelności mamy do czynienia naprawdę często. Mowa chociażby o faktoringu, czyli sprzedaży nieprzeterminowanych faktur z odroczonym terminem płatności firmie faktoringowej. Czym jest cesja? Jaką funkcję pełni cedent i cesjonariusz? W jakich jeszcze sytuacjach mamy do czynienia z cesją wierzytelności?
Czym jest cesja?
Zawierane przez przedsiębiorców transakcje gospodarcze stawiają ich w różnej roli. Dokonując zakupu towaru i otrzymując fakturę z odroczonym terminem płatności, jedna ze stron umowy staje się dłużnikiem, zaś druga – wierzycielem. Prawo przysługujące wierzycielowi do żądania spełnienia określonych świadczeń od dłużnika określa się jako wierzytelność.
Z punktu widzenia przedsiębiorcy jakiekolwiek zaległości od kontrahentów stanowią duży problem.
Konieczne jest bowiem ich bieżące monitorowanie i podejmowanie stosownych działań, by zostały one terminowo uregulowane. Co w sytuacji, gdy przedsiębiorca pilnie potrzebuje gotówki, a ustalony termin płatności nadejdzie dopiero za kilka tygodni czy miesięcy? Właśnie między innymi w takich sytuacjach zastosowanie znajduje cesja wierzytelności. Jest to rodzaj umowy cywilnoprawnej, która umożliwia przekazanie prawa do wierzytelności na inny podmiot (np. firmę faktoringową).
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa przedmiotem cesji może być dowolna wierzytelność, o ile jej cedowanie nie zostało zabronione przez prawo lub zapisy umowy. Cesja może dotyczyć pojedynczej wierzytelności, jej części lub portfela wierzytelności.
Kto to jest cedent i cesjonariusz?
Umowa cesji podpisywana jest przez dwie strony – cedenta i cesjonariusza. Cedentem jest wierzyciel, czyli ten podmiot, który decyduje się pozbyć prawa do konkretnej wierzytelności, jej części lub portfela wierzytelności. Cesjonariuszem jest z kolei podmiot nabywający wierzytelność, a wraz z wierzytelnością związane z nią ryzyka.
Pośrednio zaangażowany w umowę cesji jest również dłużnik. Nie bierze on jednak udziału w podpisaniu umowy, nie musi on wyrażać zgody na cesję wierzytelności, ani nawet nie musi być informowany o fakcie jej dokonania. Finalnie jednak spłacony przez niego dług trafi w ręce nie oryginalnego wierzyciela, ale tego, który w danym momencie posiada prawa do wierzytelności.
W jakich sytuacjach cesja jest niezbędna?
Choć cesja wierzytelności może nam się wydawać czynnością niezwykle rzadką stosuje się ją niezwykle często.
Doskonałym przykładem zastosowania cesji wierzytelności są chociażby usługi faktoringowe. Przedsiębiorca, który zdecyduje się na sprzedaż firmie faktoringowej nieprzeterminowanych faktur z odroczonym terminem płatności, godzi się jednocześnie na przeniesienie prawa do wierzytelności na firmę faktoringową.
W jakim celu sprzedaje się faktury?
Faktoring to skuteczne narzędzie w walce o utrzymanie płynności finansowej. Pozwala szybko odzyskać środki zamrożone na fakturach i przeznaczyć uzyskane w ten sposób środki na dowolny cel, np. spłatę własnych zobowiązań.
Z cesją wierzytelności spotkać się można również w przypadku chęci przepisania kredytu hipotecznego na inną osobę, np. na jednego z małżonków w przypadku rozwodu. Analogicznie postąpić można w kontekście umowy leasingu – ona też może zostać przepisana na inną osobę.
Niezwykle często stosowana jest również cesja ubezpieczenia. Ubezpieczenie jest bardzo często wymagane przez banki w momencie zawierania umowy o kredyt mieszkaniowy czy samochodowy. W przypadku wystąpienia zdarzenia ubezpieczeniowego, środki z polisy trafiają nie na konto poszkodowanego, ale na rachunek banku, który udzielił finansowania.
