Podstawowe rodzaje spółek

Jedną z form organizacyjno-prawnych przedsiębiorstw jest spółka, czyli zrzeszenie osób lub kapitałów w celu prowadzenia działalności gospodarczej. Informacji na ich temat poszukiwać należy w ustawie z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych. Zgodnie z jej treścią (art. 1 § 2.): „spółkami handlowymi są: spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, prosta spółka akcyjna i spółka akcyjna”.

Ustawa dokonuje również podziału spółek na osobowe i kapitałowe. Do spółek osobowych zaliczają się:

• spółka jawna,

• spółka partnerska,

• spółka komandytowa,

• ​spółka komandytowo-akcyjna.

Pozostałe rodzaje spółek ustawa klasyfikuje jako spółki kapitałowe – są to:

• spółka z ograniczoną odpowiedzialnością,

• prosta spółka akcyjna,

• spółka akcyjna.

Spółki osobowe

Cechą charakterystyczną dla spółek osobowych jest prowadzenie działalności pod własną firmą oraz brak osobowości prawnej. Zgodnie z treścią ustawy (art. 8. § 1.) spółka osobowa „może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana”. Wyróżniamy 4 spółki osobowe:

1) Spółka jawna – wymaga rejestracji w KRS i zawarcia umowy na piśmie, pod rygorem nieważności. Wspólnicy spółki jawnej ponoszą solidarną odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczeń. Założyć ją może minimum dwóch wspólników – osoby fizyczne lub prawne.

2) Spółka partnerska – wymaga rejestracji w KRS i zawarcia umowy w formie aktu notarialnego. Partnerzy nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania spółki powstałe na skutek działań pozostałych partnerów lub osób zatrudnionych przez spółkę na podstawie umowy o pracę lub innego stosunku pracy. Założyć ją może minimum dwóch partnerów – osoby fizyczne uprawnione do wykonywania wolnych zawodów.

3) Spółka komandytowa – wymaga rejestracji w KRS i zawarcia umowy w formie aktu notarialnego. Za zobowiązania spółki bez ograniczeń odpowiada co najmniej jeden wspólnik – komplementariusz. Komandytariusz odpowiada zaś za zobowiązania spółki do wysokości sumy komandytowej. Spółkę komandytową założyć mogą minimum dwie osoby fizyczne lub prawne.

4) Spółka komandytowo-akcyjna – wymaga rejestracji w KRS i sporządzenia statusu spółki w formie aktu notarialnego. Za zobowiązania spółki nie odpowiada akcjonariusz, ale co najmniej jeden komplementariusz i to bez ograniczeń. Spółkę taką założyć mogą minimum dwie osoby fizyczne lub prawne, które wniosą do spółki kapitał w wysokości min. 50 tysięcy złotych.

Spółki kapitałowe

W odróżnieniu od spółek osobowych spółki kapitałowe posiadają osobowość prawną. Do spółek kapitałowych zaliczają się:

1) Spółka akcyjna – wymaga rejestracji w KRS i sporządzenia statutu spółki w formie aktu notarialnego. Akcjonariusze nie odpowiadają za zobowiązania spółki – odpowiada za nie sama spółka, całym swoim majątkiem bez ograniczeń. Spółkę założyć może jedna lub kilka osób fizycznych lub prawnych, a minimalny kapitał zakładowy to 100 tysięcy złotych.

2) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością – wymaga rejestracji w KRS i podpisania umowy spółki w formie aktu notarialnego. Wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki, gdyż odpowiada za nie sama spółka – całym swym majątkiem bez ograniczeń. Do założenia spółki z o.o. wystarczy jedna osoba fizyczna lub prawna oraz kapitał w wysokości 5 tysięcy złotych.

3) Prosta spółka akcyjna – wymaga rejestracji w KRS i podpisania umowy spółki w formie aktu notarialnego. Za jej zobowiązania nie odpowiadają akcjonariusze. Prostą spółkę akcyjną założyć może jedna lub kilka osób fizycznych lub prawnych, które zdecydują się wnieść do spółki kapitał w wysokości przynajmniej 1 złotego.