Alians strategiczny – definicja

Celem każdego podmiotu gospodarczego jest generowanie zysku. Realizacja takiej strategii możliwa jest wyłącznie wtedy, gdy firma jest w stanie utrzymać się na powierzchni. Konkurencja w wielu branżach jest ogromna, co sprawia, że zarządzający są coraz bardziej otwarci na współpracę, przejęcia czy fuzje. Nabycie innego podmiotu, niezależnie od formy, wymaga dysponowania odpowiednio dużym kapitałem, co bardzo często stanowi przeszkodę nie do pokonania. Między innymi z tego względu wiele podmiotów decyduje się na współpracę, upatrując w tym posunięciu szansy na utrzymanie się na rynku lub zwiększenie w nim udziału.

Alians strategiczny rozumieć należy jako współdziałanie przedsiębiorstw dla realizacji wspólnego celu. Współpraca taka może zostać zawarta przez podmioty dotychczas ze sobą konkurujące, jak również firmy, które konkurentami nie są. Zawarcie takiego sojuszu nie wpływa w sposób istotny na dalsze funkcjonowanie jego uczestników. Zachowują oni swoją dotychczasową autonomię i niezależność organizacyjną, jednak współpracują w ustalonym zakresie, co pozwala im skuteczniej konkurować, wymieniać się doświadczeniami i biznesowym know-how.

Rodzaje aliansów strategicznych

Alians strategiczny może zostać zawarty przez podmioty, które obecnie ze sobą konkurują, jak również przez przedsiębiorstwa niekonkurencyjne. Klasyfikacja aliansów strategicznych opiera się na rodzaju jej uczestników. Jeśli współpracę nawiązują ze sobą firmy konkurencyjne, wyróżniamy następujące formy:

● alianse ścisłej integracji – współpraca zakładająca czerpanie korzyści wynikających ze wspólnego produkowania konkretnego podzespołu lub wspólnego realizowania konkretnej fazy produkcji. Finalny produkt czy usługa pozostają zindywidualizowane i konkurencyjne względem siebie;

● alianse komplementarne – współpraca mająca na celu wzajemne uzupełnianie się. Doskonałym przykładem może być sojusz firmy produkcyjnej z podmiotem, który specjalizuje się w sprzedaży – posiada odpowiednie kompetencje i niezbędną infrastrukturę. W tym przypadku nie ma mowy o konkurowaniu. Cel dla partnerów jest identyczny – maksymalizacja sprzedaży;

● alianse addytywne – współpraca konkurujących dotychczas podmiotów, która ma na celu wspólną produkcję i sprzedaż tego samego produktu.

W tym przypadku również dochodzi do zaniku konkurencji między podmiotami. Jej miejsce zajmuje integracja i koncentracja na realizacji wspólnego celu.

W przypadku podmiotów niekonkurencyjnych klasyfikacja aliansów również zakłada istnienie trzech podstawowych rodzajów:

● partnerstwo wertykalne – polega na realizacji przez uczestników sojuszu odmiennych etapów produkcji czy realizacji usług;

● joint venture – zakłada utworzenie przez więcej niż jedno przedsiębiorstwo podmiotu, który będzie realizował ściśle określone zadania lub prowadził konkretny rodzaj działalności;

● porozumienie międzysektorowe – polega na zawarciu porozumienia przez podmioty reprezentujące odmienne sektory, by w ten sposób dywersyfikować działalność czy wykorzystywać ewentualne synergie.

W jakim celu dokonuje się aliansów?

Podstawowym motywem, który popycha organizacje do tworzenia aliansów strategicznych, jest niewątpliwie chęć utrzymania się na rynku i skutecznego opierania się działaniom konkurencji. Współpraca z innym podmiotem może prowadzić do zaistnienia na nowych rynkach i przekształcenia się z firmy regionalnej w globalną. Ogromną korzyścią jest również możliwa dywersyfikacja działalności, redukcja niepotrzebnych ryzyk czy przezwyciężenie wielu barier zaistnienia na konkretnym rynku.

Alianse niosą za sobą również wiele korzyści natury organizacyjnej. Sojusz zakłada bowiem wymianę doświadczeń i kompetencji, otwiera wiele możliwości w zakresie optymalizacji niektórych procesów, redukcji kosztów i doskonalenia modelu biznesowego. Nie bez znaczenia jest również to, że współpraca pozwala generować wymierne korzyści przy mniejszych nakładach – inwestycje, koszty badań i technologii są bowiem dzielone przez uczestników aliansu.