Spółki osobowe i kapitałowe
Spółki osobowe i kapitałowe to dwa podstawowe rodzaje spółek handlowych, które różnią się między sobą pod względem struktury organizacyjnej, odpowiedzialności wspólników oraz sposobu finansowania. Zgodnie z treścią art. 3 Kodeksu spółek handlowych: „przez umowę spółki handlowej wspólnicy albo akcjonariusze zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu przez wniesienie wkładów oraz – jeżeli umowa albo statut spółki tak stanowi – przez współdziałanie w inny określony sposób”.

Czym spółki osobowe różnią się od kapitałowych? Spółka osobowa to forma organizacyjna, w której wspólnicy ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki. Wśród najpopularniejszych rodzajów spółek osobowych można wyróżnić:

• spółkę jawną – wspólnicy prowadzą działalność pod wspólną firmą, a ich odpowiedzialność za zobowiązania spółki jest nieograniczona;
• spółkę partnerską – podobnie jak w przypadku spółki jawnej wspólnicy ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki, ale przeznaczona jest ona dla przedstawicieli wolnych zawodów;
• spółkę komandytową – taka spółka składa się z dwóch rodzajów wspólników: komplementariuszy (z nieograniczoną odpowiedzialnością) i komandytariuszy (odpowiedzialnych do wysokości wniesionego kapitału);
• spółkę komandytowo-akcyjną – to spółka działająca na podobnych zasadach do spółki komandytowo-akcyjnej, jednak w tym przypadku prawo do wypowiedzenia umowy spółki ma jedynie komandytariusz. 

• spółka z ograniczoną odpowiedzialnością – jej właściciele, zwani wspólnikami, ponoszą ograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki do wysokości wniesionego kapitału;
• spółka akcyjna – kapitał spółki jest podzielony na akcje, a właściciele, zwani akcjonariuszami, ponoszą ograniczoną odpowiedzialność do wysokości wartości akcji, które mają.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością – wady i zalety

Jedną z najpopularniejszych spółek kapitałowych jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Do jej najważniejszych zalet zalicza się:

• Ograniczona odpowiedzialność – właściciele spółki (wspólnicy) nie ponoszą osobistej odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Odpowiedzialność ogranicza się do wysokości wniesionego kapitału.

• Elastyczność struktury – spółka z o.o. oferuje elastyczność w kontekście liczby wspólników, udziału w kapitale czy udziałów w zyskach. Ponadto pozwala na tworzenia różnych klas udziałów, co umożliwia dostosowanie struktury do indywidualnych potrzeb i preferencji wspólników.

• Łatwość pozyskiwania kapitału – spółka z o.o. może przyciągać inwestorów i pozyskiwać kapitał poprzez sprzedaż udziałów w spółce.

• Kontrola nad decyzjami – właściciele mający większość udziałów w spółce zyskują większą kontrolę nad podejmowaniem decyzji i zarządzaniem spółką.

Wady spółki z ograniczoną odpowiedzialnością to z kolei:

• Wymagany kapitał zakładowy – spółka z o.o. wymaga wniesienia minimalnego kapitału zakładowego, co może być dużą przeszkodą dla początkujących przedsiębiorców.

• Większe formalności – spółka z o.o. jest zobowiązana do przestrzegania bardziej rozbudowanych procedur prawnych i księgowych.

• Mniejsza przejrzystość – w przeciwieństwie do spółek giełdowych spółka z o.o. miewa mniejszą przejrzystość w zakresie informacji finansowych i korporacyjnych, co może wpływać na zaufanie inwestorów i partnerów biznesowych.

• Trudności w wyjściu z inwestycji – zbycie udziałów może być czasami problematyczne, zwłaszcza gdy nie ma zainteresowanych kupców.

Jak założyć spółkę z o.o.?

Tworzenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością odbywa się co do zasady w czterech krokach. Pierwszym jest zawarcie umowy spółki, a kolejnymi wniesienie przez wspólników wkładów na kapitał zakładowy, powołanie zarządu, ustanowienie rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej i wreszcie wpis do rejestru KRS. Rejestracji spółki dokonuje się od 1 lipca 2021 roku wyłącznie elektronicznie.